Crelan en AXA, die na de prille fusie de cijfers nog apart rapporteren, zagen in 2019 een groei van respectievelijk 31 en 27 procent. ‘Spaarders zijn op zoek naar meer rendement en dan is het beleggingsplan een goed product om kennis te maken met
de beurs’, zegt Lisa Pieters van AXA.

Ook bij de online fondsensupermarkten kennen de plannen veel succes. MeDirect zag een stijging van 17 procent van de beleggingen, bij Keytrade gaat het om een groei van 26 procent. Volgens Deutsche Bank bewijzen fondsenspaarplannen zeker in wispelturige
beurstijden hun waarde. ‘Eind 2018 durfden veel mensen niet te beleggen omdat de markt onzeker was en te fel daalde. In 2019 durfden velen niet te beleggen omdat de markt te veel gestegen was. Met een fondsenspaarplan hebben ze die twijfels
niet’, zegt Knut Huys. Het spaarplan reikt volgens hem ook een mogelijke oplossing aan voor de pensioenproblematiek. ‘Je kunt sparen zonder maximum en zonder grote inspanning’, zegt hij.

Flexibel

Een voordeel van fondsenspaarplannen is dat ze een grote flexibiliteit bieden. Bij de meeste banken kan de klant kiezen tussen verschillende frequenties. Doorgaans kan het maandelijks, driemaandelijks.

Halfjaarlijks en jaarlijks. Bij Belfius kan het zelfs al wekelijks. Toch is die frequentie niet dwingend. Je kan het plan op elk moment tijdelijk stopzetten of zelfs helemaal afsluiten. ‘Als een maandelijkse bijdrage wordt ingesteld, gaat elke maand
het bedrag af van de rekening. Klanten kunnen dat perfect overslaan door de rekening niet te financieren of door de maandelijkse bijdrage tijdelijk te desactiveren. Het maandelijkse bedrag kan ook op elk moment worden aangepast’, zegt Wim Wuyts
van MeDirect.

De instapdrempel is zeer laag bij de meeste banken. Meestal kunnen stortingen al van 25 tot 50 euro. Enkel MeDirect en Deutsche Bank gaan boven dat bedrag. Daar is het minimaal 100 euro. Bij MeDirect moet er ook een startkapitaal zijn van 2.500 euro.

Daar staat wel een diverser aanbod tegenover. Fondsensupermarkten bieden klanten de mogelijkheid te beleggen in fondsen van verschillende huizen. Bij Keytrade en Deutsche Bank loop dat op tot respectievelijk 22 en 31 fondsenhuizen. Bij KBC, BNP Paribas
Fortis en Belfius kunnen klanten wel kiezen tussen 200 fondsen, maar het zijn allemaal fondsen die in eigen beheer zitten. Bij KBC worden de fondsen beheerd door KBC Asset Management, bij BNP Paribas Fortis door BNP Paribas Asset Management, bij Belfius
door Belfius Investment Partners en Candriam (ex-Dexia Asset Management). Ook bij ING gaat het enkel om fondsen van NN Investment Partners en ING Solutions Investment Management.

In de meeste spaarplannen kunt u slechts één fonds per plan kiezen. Als u dan in meerdere fondsen wilt beleggen, moet u ook meerdere fondsenspaarplannen afsluiten. Bij Keytrade, AXA, MeDirect en Crelan kunt u binnen hetzelfde plan wel voor
meerdere fondsen kiezen. ‘Elk fonds kan binnen het plan ook een eigen gewicht krijgen’, luidt het bij Crelan.

Kosten

Bij een fondsenspaarplan moet u in de eerste plaats rekening houden met instapkosten. Al zijn er ook spelers, zoals MeDirect en Keytrade, die helemaal geen instapkosten aanrekenen. Bij andere aanbieders kunnen ze oplopen tot 3 procent.
Die worden aangerekend bij elke aankoop.

Als u uw plan lang aanhoudt, worden die kosten evenwel uitgevlakt. Houdt u de fondsen tien jaar bij, dan betekenen die instapkosten nog een jaarlijkse kost van ruwweg 0,3 procent. Toch zijn de instapkosten niet de enige kosten die u betaalt. Er zijn ook
de jaarlijkse kosten die de fondsen aanrekenen voor beheer, verkoop en administratie. Die zitten in de dagelijkse inventariswaarde zodat u ze niet rechtstreeks voelt. Voor aandelenfondsen variëren de jaarlijkse kosten doorgaans tussen 1,5 en
2 procent. Ongeveer de helft daarvan stroomt naar de verdeler van de fondsen.

Een (tijdelijke ) stopzetting van het plan gaat in de meeste gevallen niet gepaard met kosten. Enkel bij Keytrade gelden uitstapkosten. Die bedragen 9,95 euro per lijn. Ze worden aangerekend op het moment dat het Keyplan wordt afgesloten, of wanneer de
fondsen naar een andere effectenrekening worden getransfereerd binnen vijf jaar na de start van het plan.

Sommige aanbieders vragen ook een bewaarloon voor de deponering van de effecten. Bij Deutsche Bank gaat het bij de dienst DB M@x om 12 euro per lijn per jaar. Uiteraard zijn er ook fiscale kosten. Koos u voor een kapitalisatiefonds dat geen dividend heeft
uitgekeerd, dan geldt een beurstaks van 1,32 procent bij de verkoop van het fonds. Voorts is er een Reynders-taks bij een fonds dat minstens 10 procent belegt in rentedragende activa, zoals obligaties. Het gaat dan bijvoorbeeld om de gemengde fondsen
en de obligatiefondsen. De Reynders-taks komt neer op een roerende voorheffing van 30 procent die wordt berekend op de meerwaarde van het obligatiegedeelte van het fonds.

Leeftijd

Beleggingsplannen zijn er voor elke leeftijd, maar het valt op dat het gros van het vermogen in de fondsenspaarplannen bij oudere mensen zit. ‘De meeste spaarplannen zitten bij klanten tussen 40 en 60 jaar. De gemiddelde leeftijd is iets meer dan
50 jaar’, zegt Bank Nagelmackers. Ook bij BNP Paribas Fortis en MeDirect hebben vooral 40-plussers zo’n plan. Bij MeDirect is slechts 20 procent van de personen met een spaarplan jonger dan 40.

Dat betekent echter niet dat jongeren de plannen niet gebruiken. Integendeel, jongeren die willen beleggen, kiezen procentueel vaker voor een spaarplan dan ouderen die beleggen. ‘Ongeveer de helft van de jongeren tussen 26 en 35 jaar die beleggen,
doet dat via een plan. Bij de 56- tot 65-jarigen is dat slechts 17 procent’, luidt het bij AXA. In absolute bedragen gaat het wel om een minderheid.

Een fondsenspaarplan is ook mogelijk voor kinderen. In dat geval zijn het de wettelijke vertegenwoordigers die het plan openen voor hun kinderen. Bij BNP Paribas Fortis is Flexinvest mogelijk voor minderjarigen als het belegde bedrag afkomstig is van
een rekening van een meerderjarige en wordt gestort op de effectenrekening van de minderjarige. ‘De storting is volgens de wet niet mogelijk vanaf een rekening op naam van de minderjarige’, luidt het. Sommige aanbieders bieden ook de mogelijkheid
van een derdenbeding. Dan blijft u juridisch gezien de eigenaar van de effectenrekening tot een afgesproken leeftijd van het (klein)kind. Doordat u eigenaar blijft van de rekening kunt u ook alle verrichtingen uitvoeren.