Picture your Future. Save for it by earning 1.5% on a 1-year Term Deposit Account! Learn more.

Vijf manieren om flexibel te beleggen in onzekere tijden

Bron: De Tijd 18/09/2109

Gemengde fondsen, die zowel in aandelen als in obligaties beleggen, zijn populair in ons land. Volgens de jongste cijfers van de sectorfederatie Beama (maart 2019) zijn ze goed voor een beheerd vermogen van 94 miljard euro. Daarmee palmen ze de helft van de Belgische fondsenmarkt in.

Gemengde fondsen zijn er in alle maten en gewichten. Sommige beheerders spreken niet van een gemengd fonds, maar van een multi-activafonds (multi assets). De naam verwijst naar het feit dat de fondsen ook in andere activa beleggen dan in aandelen en obligaties. Het gaat onder meer om vastgoed, infrastructuur en grondstoffen.

Omdat gemengde fondsen gespreid beleggen, kunnen hun risicoprofielen fors uiteenlopen. Daarom worden de fondsen onderverdeeld in vier risicocategorieën. Het risiconiveau wordt doorgaans bepaald op basis van het percentage aandelen waarin de fondsen beleggen. De defensieve fondsen beleggen niet meer dan 40 procent in aandelen, terwijl de dynamische fondsen altijd meer dan 65 procent in aandelen beleggen. Tussen die twee grenzen zitten de neutrale fondsen. Dat zijn fondsen die zo’n 50 procent in aandelen beleggen, soms iets meer, soms iets minder.

En dan is er nog een vierde categorie, de flexibele fondsen. Die hebben de grootste vrijheid in de activaverdeling. Bij de meeste flexibele fondsen kan het aandelenpercentage schommelen tussen 0 en 100 procent. Maar niet alleen voor aandelen hebben de fondsen bewegingsruimte, ook op andere vlakken spelen ze hun troeven maximaal uit. Voor tien flexibele fondsen die op de Belgische markt beschikbaar zijn, onderzochten we wat achter hun flexibiliteit schuilgaat.

detijd_gemengde-fondsen
1. Percentage aandelen

Door hun percentage aandelen te wijzigen, kunnen flexibele fondsen hun risiconiveau fors beïnvloeden. R-co Valor van het fondsenhuis Rothschild & Co was begin dit jaar nog voor 92 procent blootgesteld aan aandelen, vandaag is dat netto 72 procent. ‘Sinds begin dit jaar hebben we een defensievere houding aangenomen. We hebben de aandelenpercentages verlaagd in drie fases. We namen winst op een aantal posities, voorts verlaagden we het gewicht van alle aandelenposities en ten slotte namen we een shortpositie op de Amerikaanse S&P500-index’, zegt beheerder Yoann Ignatiew. Met de shortpositie speculeert de beheerder op een daling van de Amerikaanse beursindex. De voorbije vijf jaar schommelde het aandelenpercentage van R-co Valor tussen 70 en 99 procent.

Een grotere flexibiliteit legde het fonds van Morgan Stanley aan de dag. Het fonds, dat in andere fondsen van Morgan Stanley belegt, had de voorbije vijf jaar een blootstelling aan aandelen die tussen 12 en 81 procent uitkwam. Vandaag zit het fonds met 25 procent aan de onderkant van die vork. Begin dit jaar waren aandelen nog goed voor 47 procent.

De beheerder verwijst vooral naar de handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten. ‘We geloven niet dat de VS en China hun twistpunten zullen oplossen op korte termijn, gezien hun fundamentele verschillen. De recente escalatie is voor ons een bevestiging dat we de juiste positionering hebben ingenomen’, zegt Christian Goldsmith, executive director bij Morgan Stanley Investment Management.
Ook BL Global Flexible van Banque de Luxembourg heeft het aandelenpercentage de voorbije acht maanden gevoelig teruggeschroefd. Begin dit jaar was het fonds voor 68 procent belegd in aandelen, eind augustus nog 49 procent. ‘Gezien de sterke prestatie van de aandelen tijdens de eerste jaarhelft en de groeiende onzekerheid hebben we de percentages drastisch verlaagd, al blijven de aandelen voor het grootste gewicht tekenen’, zegt fondsbeheerder Guy Wagner.

AXA Investment Managers gaat tegen de trend in met AXA WF Global Optimal Income. ‘Ondanks de handelsspanningen en gemengde economische cijfers worden de aandelenmarkten ondersteund door de monetaire politiek en lagere rentes. We hebben onze aandelenblootstelling verhoogd, deels via Europese aandelen en deels via Amerikaanse aandelen met een sterk zakenmodel’, zegt Erwan Page van AXA Investment Managers. ‘We hebben ook iets meer voor cyclische aandelen gekozen in de eurozone, want we geloven dat de waarderingskloof met de rest van de aandelenmarkten te groot is geworden. Voor Amerikaanse aandelen blijven we voorzichtig.’ Het AXA-fonds speelde zijn flexibiliteit de voorbije vijf jaar stevig uit, met een minimum van 33 procent en een maximum van 81 procent in aandelen.

Ook M&G is eerder positief over aandelen, maar het fonds legt zichzelf een aandelenpercentage op tussen 20 en 60 procent, wat lager is dan de andere flexibele fondsen. Eind augustus was M&G Dynamic Allocation voor 53 procent belegd in aandelen. ‘Het is onmogelijk te voorspellen, maar we menen dat de volgende cyclische verrassing opwaarts kan zijn. Er is al veel pessimisme in de markt en de waarderingen zijn goedkoop. Daarom zien we toch een verhaal om aandelenblootstelling te hebben’, zegt fondsbeheerder Juan Nevado. De voorbije vijf jaar kwam het aandelenpercentage nooit boven 57 uit.

Dat is helemaal anders voor Multiple Opportunities II van Flossbach von Storch. Het fonds belegde de voorbije vijf jaar nooit minder dan 55 procent in aandelen. Vandaag is dat 62 procent. ‘De intrestvoeten blijven laag, waardoor het noodzakelijk is een belangrijk deel van de portefeuille te beleggen in betrouwbare activa, vooral in kwaliteitsaandelen’, zegt beheerder Bert Flossbach.

Carmignac Patrimoine houdt het aandelenpercentage steeds tussen 0 en 50 procent, waardoor het in een opwaartse markt nooit even goed zal presteren als een fonds dat tot 100 procent in aandelen kan gaan. Vandaag zit het percentage aandelen op 41,7. ‘Heel wat onzekerheden zijn al in de koersen verwerkt, zodat we zeker nog een deel in aandelen blijven beleggen. We zijn wel selectief. We vermijden de meest risicovolle aandelen of de aandelen met hoge waarderingen, en we beperken het gewicht van individuele aandelen’, zeggen de fondsbeheerders Rose Ouahba en David Older.

2. Indekking

Sommige fondsbeheerders spelen minder met het percentage aandelen, maar gebruiken indekkingstechnieken om de blootstelling aan aandelen te beperken. Ze kopen dan afgeleide producten waarmee ze winst kunnen boeken als de beurzen dalen. Vector Flexible, beheerd door de Belg Werner Smets, belegt al jaren minstens 90 procent in aandelen, maar werkt met afgeleide producten om het risiconiveau van het fonds te wijzigen.

Eind augustus zat het fonds voor 92 procent in aandelen, maar de nettoblootstelling bedroeg 47 procent. De rest van de portefeuille zit in cash en afgeleide producten, geen obligaties. ‘Bij de huidige rente zien wij geen enkele meerwaarde in obligaties, dus houden we ze ook niet aan. Dat kan pas veranderen als de rente minstens opnieuw de inflatie compenseert’, zegt Werner Smets.

Ook andere beheerders, zoals Morgan Stanley, passen een indekkingsbeleid toe in hun fonds. ‘We werken met opties, niet alleen om het fonds te beschermen, maar ook om onze turnover (aankoop en verkoop van posities in het fonds, red.) te beperken’, zegt Christian Goldsmith.

M&G gebruikt afgeleide producten om zijn macro-economische visie te vertalen in het fonds. ‘We geloven dat het de beste instrumenten zijn om dat efficiënt, liquide en kostenefficiënt te doen. We beleggen onder meer in futures op aandelenindexen, trackers en futures op overheidsobligaties’, zegt Juan Nevado. Vandaag neemt het fonds bijvoorbeeld posities in in de Amerikaanse bank-, technologie- en biotechnologiesector, maar heeft het tegelijkertijd een shortpositie op de brede Amerikaanse markt. ‘We vinden dat Amerikaanse aandelen duur gewaardeerd zijn’, zegt Nevado.

Ten slotte is ook Carmignac een fervent gebruiker van afgeleide producten. ‘Onze kennis van derivaten stelt ons ertoe in staat de portefeuille efficiënt in te dekken. Die verzekering kan als een kost beschouwd worden, maar ze levert een belangrijke bijdrage aan het rendement als het risico dat we identificeerden zich manifesteert’, zeggen de fondsbeheerders Ouahba en Older.

3. Cash

Een traditioneel wapen dat flexibiliteit biedt, is het percentage cash dat het fonds aanhoudt. Door in risicovolle periodes cash achter de hand te houden, kan de beheerder profiteren van beurszwaktes om in te stappen. Voor verschillende fondsen is het percentage cash vandaag uitzonderlijk hoog. Daartoe behoren ook kortetermijnschuldinstrumenten.

Banque de Luxembourg spant de kroon met een percentage van 30. Ook Flossbach zit aan een hoog percentage. ‘Wij zaten eind augustus 18 procent in cash. Dat weerspiegelt het onzekere beursklimaat. Het geeft ons de flexibiliteit om snel te reageren bij beurscorrecties’, luidt het. Ook het fonds van Morgan Stanley zit voor 19 procent in cash. Uiteraard speelt ook de lage rente mee in het cashverhaal. Langetermijnobligaties leveren vandaag nauwelijks meer op dan cash, of zelfs minder.

4. Goud en andere activa

Een alternatieve manier om flexibiliteit te bieden is het wapenarsenaal uitbreiden met andere activa. Verschillende fondsen zitten bijvoorbeeld voor een belangrijk deel in goud. Banque de Luxembourg belegt 16 procent in goudgerelateerde aandelen, terwijl dat bij Flossbach von Storch op 9 procent uitkomt. ‘Goud zien we als een bescherming tegen de gekende en niet-gekende risico’s van het financieel systeem’, zegt Bert Flossbach. Banque de Luxembourg verwijst ook naar goud als bescherming tegen inflatie en geopolitieke risico’s.

AXA kijkt naar inflatiegebonden obligaties. ‘We zien daar tekenen van heropleving na de zware terugval van de voorbije jaren. Vooral in de eurozone, waar de waarderingskloof het grootst is, hebben we posities ingenomen’, luidt het. Ook groeimarktobligaties worden bekeken. ‘Een wapenstilstand in de handelsoorlog tussen de VS en China en de stimuli van China om een groeival te voorkomen, zijn positief voor het renteverschil tussen groeimarktobligaties en overheidsobligaties’, zegt Erwan Page.

5. Kies flexibele beheerders

Spreiden is ook mogelijk door te beleggen in verschillende beheerders van flexibele fondsen. Moorea Flexible Allocation, aangeboden door ABN AMRO Private Banking, en Private Invest Best Managers van Deutsche Bank hanteren die filosofie en zijn dus dakfondsen.

‘Bij Moorea Flexible Allocation doen we eerder aan beheerderselectie dan aan activaverdeling om de portefeuille op te bouwen. We kijken naar het momentum: beheerders die de voorbije weken sterk presteerden, gaan we zeker niet verkopen en eerder nog bijkopen’, zegt fondsbeheerder Peter Bossaer. Eind augustus belegde Moorea Flexible Allocation voor 46,5 procent in aandelen. ‘De voorbije weken hebben we onze positie in een dynamische fondsbeheerder, die hoofdzakelijk in aandelen belegde, afgebouwd wegens de teleurstellende prestatie dit jaar. Door een switch naar meer dynamische fondsen kunnen we beter inspelen op de volatiliteit van de markt’, vervolgt Bossaer.

Ook Private Invest Best Managers van Deutsche Bank laat de onderliggende beheerders hun werk doen. ‘Wij zijn als de trainer van een sportploeg. Wij bepalen de spelers op het veld, maar het zijn de onderliggende beheerders die het spel maken’, legt Knut Huys uit. Het fonds was eind augustus voor 44,2 procent belegd in aandelen. Het gevolg van een dakfonds is volgens Huys wel dat het percentage aandelen van het overkoepelende fonds minder hard schommelt. ‘Sinds de oprichting in 2010 varieerde het aandelenbelang tussen 25 en 53 procent van de portefeuille. Minder is mogelijk in uiterst slechte marktomstandigheden, meer lijkt me beperkt tot maximaal 60 procent vermits enkele onderliggende beheerders maximaal tot 35 of 50 procent in aandelen beleggen’, zegt Huys. De voordelen van dakfondsen zijn de grotere spreiding en de mogelijkheid om verschillende strategieën te combineren.

Dit artikel werd gereproduceerd met de toestemming van de uitgever, alle rechten voorbehouden.