Bron: Geschreven door Gilles Coens, beleggingsexpert bij MeDirect
Op 17 maart hebben we een uitzonderlijke meinvest-sessie gehouden over de impact van de Oekraïnecrisis op onze beleggingen. Het escalerende conflict dat is uitgemond in een oorlog tussen Oekraïne en Rusland verstoorde niet alleen de Europese orde maar ook die op de beurzen. Toch hebben de beurzen zich sinds het begin van deze oorlog kunnen herpakken en zijn ze gestabiliseerd. We gaan dieper in op het globalere beeld.
Wat is de economische impact op de oorlog in Oekraïne?
De sancties die werden getroffen tegen Rusland zouden een mogelijke oplossing voor het einde van de oorlog kunnen betekenen. De Russische president moet namelijk zo veel mogelijk ontmoedigd worden om verder te gaan in deze oorlog wat zonder nieuwe geldstromen moeilijker gaat. Die hebben natuurlijk gevolgen op de economie: zowel voor de Russen als voor de Oekraïners. En ook wij voelen dit. De prijzen van olie, gas en elektriciteit waren al duurder geworden maar werden nu zo nog duurder. Bovendien zijn de prijzen van tarwe, zonnebloempitten en ook metalen zoals nikkel en aluminium ook de hoogte in geschoten.
Wat zijn de financiële gevolgen voor de bedrijven?
Het ene bedrijf zal het al meer voelen dan het andere. Zoals we al eerder vermeldden is de economie van Rusland, en ook die van Oekraïne, relatief beperkt op wereldniveau. En bedrijven die daar hun activiteiten hebben, moeten die zelf vaak sluiten. Maar globaal genomen valt de impact nog mee.
En wat met de inflatie?
Hoe staat het met de centrale banken in Europa en de VS?
OESO (organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling) heeft nog geïnformeerd dat de inflatie 2,5% hoger zal zijn. De inflatie was al heel hoog en we gingen ervan uit dat dit tijdelijk zou zijn maar dat is relatief. Je ziet dat de prijzen al gestegen zijn. De inflatie staat wel wat lager dan op zijn hoogtepunt. Maar de inflatie zal nog wel een tijdje hoog blijven. De oorlog heeft de inflatie niet echt beïnvloed. De Fed (ofwel de Amerikaanse centrale bank) zal de komende tijd verschillende malen de rente verhogen. De Europese centrale bank van haar kant zal minder obligaties opkopen.
De centrale banken houden de situatie natuurlijk wel nauwlettend in de gaten. Als de oorlog toch zware economische gevolgen zou hebben, dan zou de ECB ook wel op de rem drukken. Dat geeft vertrouwen op de financiële markten en bij de beleggers.
“Als de oorlog toch zware economische gevolgen zou hebben, dan zou de ECB ook wel op de rem drukken. Dat geeft vertrouwen op de financiële markten en bij de beleggers.”
Stel dat de ECB de rente zou doen stijgen, dan gaat dat met kwartjes. Het gaat niet zo snel als de Fed, maar de eurozone zal wel later volgen. De economie is toch veerkrachtig en gaat vrij goed.
Als mensen denken of het gevoel krijgen dat ze iets niet meer kunnen veroorloven, dan is dat niet goed voor de economie. Voor bedrijven gaat dat ook op.
Welke sectoren worden getroffen door de inflatie?
De voedingssector zal altijd activiteit kennen want mensen zullen blijven eten en naar de supermarkten blijven gaan. Zelfs al stijgen de voedselprijzen, kunnen de bedrijven die hogere prijs doorrekenen naar de consument. Ook de bedrijven actief in de oliesector zullen meer gaan verdienen aan de prijsstijgingen. De industrie, beursgenoteerde bedrijven en de chemische nijverheid kunnen ook de prijs verhogen want we hebben deze bedrijfsactiviteiten nodig.
Bedrijven die actief zijn in informatica, technologie en telecom worden meer getroffen. Ook zaken die je niet echt nodig hebt, zoals auto’s, gaan die inflatie niet altijd goed kunnen doorrekenen. Dat zijn groeibedrijven die doorgaans gevoeliger zijn aan renteverhogingen. Op de lange termijn zal die sector meer verdienen.
Daarom dat diversificatie alles is in je beleggingsportefeuille. Technologiefondsen moet je niet verkopen. Of denken dat je enkel Amerikaanse aandelen moet kopen omdat de Europese aandelen duur zijn.
Welke regio’s worden getroffen door de inflatie?
Uiteraard worden Russische aandelen getroffen maar die maken vaak maar een klein deel uit van je portefeuille. De toegang tot de Russische markten is bijvoorbeeld als individuele belegger niet eenvoudig.
Europa, omdat het zich op de grens van Europa afspeelt, lijdt meer onder de oorlog dan de VS of Azië, of eigenlijk ook België. In België valt het nog relatief goed mee omdat we niet zo afhankelijk zijn van Russisch gas. Amerikaanse aandelen presteren goed en waren duur. Waardebedrijven presteren ook goed.
China was vorig jaar niet de best presterende markt. Het kantelpunt? China en Rusland zijn niet echt vijanden van elkaar maar toch veroordeelt China de oorlog. De Chinese economie heeft financiële belangen in Oekraïne: ze willen een nieuwe zijderoute aanleggen via Oekraïne om de Chinese economie groter te maken. Individuele Chinese aandelen zijn op een dag met 30% gestegen. Je zal maar verkocht hebben op het dieptepunt en dan de stijging zien. Crisis of niet, de wereld draait door. Hoe erg het ook in het moment lijkt, we komen er altijd weer boven.
Komen we in een recessie of in een stagflatie terecht?
Al voor de oorlog begon, werd af en toe over een recessie of stagflatie gesproken omdat de grondstofprijzen al enorm aan het stijgen waren. De oorlog heeft een negatieve impact op de Europese economie, bijna op 1,5%. We staan dichter bij een stagflatie maar toch is er nog economische groei.
We spreken van een recessie wanneer de economie een terugval kent van twee opeenvolgende kwartalen. Gaan we terug naar het tweede kwartaal 2020 toen quasi alles in maart stilviel. De beurs presteerde eigenlijk goed vanaf maart. Krijgen we een recessie als gevolg van het conflict en de sancties? Het verhoogt de kans. De NBB (Nationale Bank van België) heeft in haar recent gepubliceerde economische vooruitzichten (28/03/2022) meegedeeld dat hoewel de oorlog een serieuze impact heeft op de Belgische economie en minder hard zal groeien dan de eerdere prognoses hadden vooropgesteld, we niet zullen vallen in een recessie of stagflatie.
“De NBB heeft in haar recent gepubliceerde economische vooruitzichten (28/03/2022) meegedeeld dat hoewel de oorlog een serieuze impact heeft op de Belgische economie en minder hard zal groeien dan de eerdere prognoses hadden vooropgesteld, we niet zullen vallen in een recessie of stagflatie.”
Maar het kan goed zijn dat de beurs al een half jaar vooruitdenkt en dat de recessie mild gaat zijn waardoor aandelen al een half jaar op voorhand terug kunnen stijgen.
De Europese beursindex (DJ Eurostoxx 50) stond in maart 2020 op -20%. Ondertussen zijn ze hersteld naar -8%. Is de paniekreactie voorbij? Is er nog volatiliteit? Zelfs Warren buffet kan de beurs niet voorspellen.
Kijken we naar de Bel20 dan staat deze sinds begin dit jaar op -3,2%. Een paar weken daarvoor was dat ineens -15%. Je zal maar een week geleden alles verkocht hebben. Je hebt dan een verlies van een dikke 10% niet mee.
De beurs voorspellen?
Proberen inschatten wat de beurzen gaan doen is moeilijk. Er bestaat namelijk geen model. Beleg in alle rust en kijk naar de lange termijn, naar de opbouw van je pensioen bijvoorbeeld.
Maar je mag er niet iedere dag mee bezig zijn en de koersen obsessief volgen. Zoals we eerder aanhaalden toonde het verleden aan dat beurzen op korte termijn volatiliteitsschokken tonen maar op lange termijn positief presteren. Al zijn prestaties uit het verleden geen garantie voor de toekomst.
Market timing is te vermijden, en vaak worden beslissingen emotioneel genomen. Als je als belegger in paniek verkoopt heb je meestal een deel van de daling achter de rug. De beste beursdagen waren in het verleden vaak de eerste dagen van het herstel. Als je deze dagen mist, zal het moeilijker zijn om het verlies te herstellen.
“De beste beursdagen waren in het verleden vaak de eerste dagen van het herstel. Als je deze dagen mist, zal het moeilijker zijn om het verlies te herstellen.”
Wat nemen we mee uit het conflict?
We moeten minder afhankelijk zijn van instabielere landen waar onze grondstoffen vandaan komen. Willen we zulke landen nog financieren? Ook mogen we niet te afhankelijk zijn van één bron.
Bovendien zien we meer in dat investeren in groene energie wel degelijk een goede zaak is. We beginnen onze huizen nu beter te isoleren wat onze ecologie en economie alleen maar ten goede komt. Zo worden we ook minder afhankelijk van de volatiliteit in energieprijzen.
Daarnaast hebben de sancties en het feit dat de hele wereld dit verafschuwt, misschien effect op dictators. Hopelijk gaan zij twee keer nadenken vooraleer ze een conflict doen escaleren.
Wat betekent dit voor jouw beleggingen?
De eerste dagen van het conflict zorgde voor veel volatiliteit op de beurs, met een dieptepunt op 8 maart. Sindsdien veerden de indexen terug op. Laten we niet vergeten dat we vandaag nog steeds kampen met een hoge inflatie. Stijgende energieprijzen en grondstofprijzen als gevolg van het conflict verhogen deze inflatie nog. Centrale banken hebben al een aantal stappen genomen, denk maar aan renteverhogingen in de VS en VK. In Europa besliste de ECB om minder liquiditeiten te injecteren in de economie. Maar al bij al blijft de monetaire politiek soepel, met lage rentes dus. Zo bieden spaarrekeningen en kortlopende obligaties geen bescherming tegenover de huidige inflatie. Wat maakt dat er voor veel beleggers weinig alternatieven zijn dan toch in de markten te stappen. Bovendien creëerde de terugval voor veel beleggers een aankoopopportuniteit nadat markten al sterk presteerden in 2021.
“Zo bieden spaarrekeningen en kortlopende obligaties geen bescherming tegenover de huidige inflatie. Wat maakt dat er voor veel beleggers weinig alternatieven zijn dan toch in de markten te stappen.”
Wat we kunnen verwachten is dat winsten van bedrijven door de hoge inflatie onder druk zullen staan, en dat zal een impact hebben op de groei. Het is een uitgelezen kans voor actieve fondsbeheerders om zich nu te bewijzen. Dit door selectief te zijn in hun beleggingskeuzes. Het zal belangrijk zijn om voor kwaliteit te kiezen. Waardeaandelen zouden in dergelijke omstandigheden beter gepositioneerd zijn. Wat niet wil zeggen dat groeiaandelen zoals technologieaandelen niet meer in je portefeuille moeten zitten. Verdere technologische vooruitgang zal in de toekomst niet ophouden. Stijgende energieprijzen zullen ook een positieve impact hebben op technologie. Energieonafhankelijkheid zal in eerste instantie gebeuren doordat we aardgas elders dan van Rusland gaan halen. Dit brengt ook een opportuniteit voor beleggingen in de “climate change”-thematiek waar energie-efficiëntie en hernieuwbare energie belangrijke hoekstenen vormen.
Diversifiëren blijft ook de boodschap. Gemengde fondsen bieden beleggers ook de opportuniteit om de expertise van de fondsenbeheerders te gebruiken om de allocatie te doen tussen aandelen en obligaties. Een alloactie die in tijden van hoge inflatie en stijgende rentes de nodige analyse vereist.
