Bron: De Tijd: 13/09/2017

Alle vermogensbeheerders hanteren namelijk een aantal minimale ethische principes. Al is het maar omdat de wetgever dat oplegt. De wet-Mahoux maakt een belegging door fondsen in controversiële wapens onmogelijk. Voorts zal je bedrijven die de principes van het Global Impact van de Verenigde Naties (mensenrechten, anticorruptie, milieu…) schenden, niet in Belgische fondsen terugvinden.

Hier en daar gaan beheerders nog een stapje verder. KBC Asset Management wil op geen enkele manier bijdragen aan speculatie op de voedselprijzen, waardoor beleggingen in landbouwgewassen en vee over het hele fondsenaanbod zijn uitgesloten. BNPParibas Asset Management heeft recentelijk de beleggingen in steenkool (de stroom- en mijnsector) over de hele lijn verminderd. AXA Investment Managers sluit voor het gros van zijn vermogen onder beheer beleggingen in palmolie uit.

Naast het uitsluiten van bedrijven hebben scores op het vlak van milieu (Environment), maatschappij (Social) en bestuur (Governance), kortweg ESG, steeds meer impact op de beslissing van een beheerder om het ene of het andere aandeel (niet) te kopen. Bij AXA Investment Managers zijn bij 58 procent van het vermogen onder beheer de ESG-criteria geïntegreerd in het beslissingsproces. ‘Bij Candriam maken ESG-scores sinds 2010 deel uit van onze beheermodellen. Dat hangt samen met onze overtuiging dat duurzame bedrijven op lange termijn de meeste waarde creëren’, zegt Wim Van Hyfte, duurzaamheidsverantwooordelijke bij Candriam.

Toch is het verschil tussen een gewoon en een duurzaam fonds nog zeer groot. Bij duurzame fondsen (kortweg SRI of socially responsible investing) zijn de uitsluitingslijsten veel groter. In de duurzame fondsen van KBC Asset Management bijvoorbeeld zal je geen bedrijven tegenkomen uit de gok-, tabaks-, ruimtevaart- en defensie-, bont- en pornografische industrie. Bovendien hebben bij duurzame fondsen de ESG-scores een dwingender karakter.

We vroegen een tiental vermogensbeheerders naar hun favoriete duurzame fondsen. Die fondsen kunnen we in de volgende drie categorieën onderverdelen.

1. Beste leerling van de klas

Dit is veruit de grootste categorie binnen de duurzame fondsen. Hier heeft zich de voorbije jaren onder impuls van institutionele fondsen een geweldige groei voorgedaan. Het principe van ‘best in class’ is dat in elke sector bedrijven worden voorgetrokken die op duurzaamheid het beste scoren. Een olieproducent kan in zo’n SRI-fonds zitten als hij duurzamer is dan de concurrenten. Toch zijn de beheerders niet blind voor de controverses in bepaalde sectoren.

‘Per sector worden alleen de 40 procent best scorende bedrijven toegelaten. Maar in de sectoren mijnbouw en energie komen alleen de 20 procent beste bedrijven in aanmerking’, licht KBC Asset Management toe.
Bij DPAM Invest B Equities World Sustainable komen beleggingen in alle landen in aanmerking.Het fonds kijkt terug op een gemiddeld jaarrendement van 8,4 procent op vijf jaar. Candriam SRI Equity Emerging Markets richt zich dan weer op de groeilanden. Met een gemiddeld jaarrendement op vijf jaar van 7,2 procent klopt het fonds van Jan Boudewijns de groeimarktindex. Bovendien hebben zijn aandelen een lagere CO2-voetafdruk dan de aandelen die in de referentie-index zitten. Wie via een index zoals de MSCI Emerging Markets Index in de groeimarkten belegt, zit voor een belangrijk deel in staatsbedrijven, waar op milieu- en bestuurlijk vlak nog werk aan de winkel is.

+70%
Eind vorig jaar werd het gemengde fonds NN (L) Patrimonial Balanced Europe in een duurzaam jasje gestoken. Sindsdien steeg het vermogen onder beheer met 70 procent.

NN (L) Patrimonial Balanced European Sustainable is een jonge duurzame leerling. Het fonds werd pas eind vorig jaar in een duurzaam jasje gestoken. Sindsdien steeg het vermogen onder beheer met 70 procent naar 179 miljoen euro. Zoals de naam het zelf zegt, is het een gemengd fonds. Er zitten ook ‘groene’ obligaties in het fonds. Dat zijn obligaties die specifiek zijn uitgegeven om milieuprojecten te financieren.

De meeste van deze fondsen evalueren aandelen op basis van een heel pakket duurzame factoren. AXA WF Framlington Human Capital concentreert zich op het personeelsbeleid en beperkt zich tot Europese small- en midcaps. Kleine bedrijven die erin slagen menselijk talent aan te trekken en te behouden, hebben op lange termijn een competitief voordeel, luidt de redenering. Sinds de oprichting in 2007 heeft het fonds de index van de Europese smallcaps geklopt. Ook over de voorbije vijf jaar mag het gemiddeld jaarrendement van 9,7 procent gezien worden.

Duurzame fondsen die gericht zijn op small- en midcaps, zoals het fonds van AXA, zijn vrij zeldzaam. Dat komt omdat over kleine bedrijven minder duurzame scores beschikbaar zijn in de databanken van gespecialiseerde studiebureaus zoals Sustainalytics.

2. Thema

Was best in class de voorbije jaren de absolute groeimotor, dan verwacht BNPParibas Asset Management de komende jaren veel groei van de categorie thema. Daarbij focussen fondsen op één specifieke maatschappelijke uitdaging, zoals klimaatverandering, hernieuwbare energie of zuiver water. Hier zou de groei van de particuliere beleggers moeten komen. Millennials die volgens studies een grote interesse hebben in duurzaam beleggen, identificeren zich gemakkelijker met een themafonds dan met een best in class-fonds.

Beleggers moeten wel beseffen dat het risico in deze categorie groter is, omdat deze fondsen zich beperken tot één of een aantal sectoren. Ook geografisch zien we over het algemeen een groot gewicht van Amerikaanse aandelen. Voor die specifieke sectoren hebben de beheerders veel meer keuze op de Amerikaanse beurs.

BNPParibas L1 Equity World Aqua belegt bijvoorbeeld in bedrijven die actief zijn in zuiver water. De nutsdiensten en de industrie maken twee derde van de portefeuille uit. De Franse aandelen Suez en Veolia Environnement zijn topvijfposities. Daarnaast komen we veel Amerikaanse aandelen tegen. Het fonds haalde over de voorbije drie jaar een gemiddeld jaarrendement van bijna 11 procent.

De Zwitserse privaatbankier Pictet heeft verschillende themafondsen in de aanbieding.‘Die zijn traditioneel populair bij particuliere beleggers. Maar we verwachten ook een stijgende vraag van institutionele beleggers als een manier om hun posities in de groene economie op te trekken’, zegt de Belgische duurzaamheidsverantwoordelijke Eric Borremans. Pictet Global Environmental Opportunities belegt in de sectoren water, hernieuwbare energie, landbouw en bosbouw. Er zijn geografisch geen beperkingen, maar liefst 58 procent van de portefeuille zit in Amerikaanse bedrijven. Het gemiddelde jaarrendement op vijf jaar ligt op 11,6 procent.

In fondsen die inspelen op het milieu of de klimaat-verandering is Umicore doorgaans een toptienpositie.

Schroder ISF Climate Change zoekt bedrijven op die zullen profiteren van de wereldwijde inspanningen om de gevolgen van de klimaatverandering te beperken. De top drie van de portefeuille bestaat uit de internetreuzen Alphabet, Amazon en Alibaba. Met Umicore zit een Belgische naam in de top tien. Het fonds bestaat exact tien jaar. Over die periode ligt het gemiddelde jaarlijkse rendement op 4,6 procent.

3. Impact

‘Deze categorie is enkel voor de zeer dynamische belegger’, waarschuwt KBC Asset Management, dat KBC Eco Fund Impact Investing aanbiedt. Het fonds belegt in bedrijven die een positieve bijdrage leveren aan het milieu of de maatschappij en die daarin een voorloper zijn. Ook dit fonds belegt in Umicore: het is met een gewicht van 3,14 procent zelfs de toppositie. Verder zit het Nederlandse DSM in de top tien, actief in speciaalchemie en voeding, en bekend als een voorloper in duurzaamheid. Het gemiddelde jaarrendement van het fonds op vijf jaar ligt op 10,9 procent.

Terwijl het KBC-fonds de nadruk legt op Europese aandelen, trekt BlackRock SF Impact Equity de kaart van de grote aandelen, voornamelijk uit de VS. De top drie bestaat uit Apple, Microsoft en het Zwitserse Roche. Sinds begin dit jaar noteert het fonds bijna stabiel, allicht door de terugval van de dollar. Een langere trackrecord is er nog niet.

Het voordeel van de impactfondsen is dat ze sectorieel doorgaans meer gediversifieerd zijn dan de meeste themafondsen.

Dit artikel werd gereproduceerd met de toestemming van de uitgever, alle rechten voorbehouden.